โรคเกลื้อน (Pityriasis versicolor ; Tinea versicolor , pityriasis alba)
เชื้อก่อโรค Malassezia spp. (Pityrosporum)
เช่น Malassezia furfur
อาการ
Well define-border hypo-hyper pigment macule / patch with scaly !! on trunk
ถ้า ill-define border พบในเด็ก บริเวณใบหน้า : ระวังจะเป็น pityriasis alba
pityrosporum folliculitis
Investigate
KOH หรือ methylene blue : พบ short, fragmented hyphae , budding yeast cells
ต้องแยกกันกับ Pityriasis alba
Treatment
- ยาสระผมฆ่าเชื้อรา
ฟอกทั้งตัว ทิ้งไว้ 5-10 นาที วันละ 1 ครั้ง ติดต่อกัน 1-2 wk เช่น
2.5% selenium sulfide shampoo
1-2% zinc pyrithione shampoo
2% ketoconazole shampoo
- 20% sodium thiosulfate B 40-50% propylene glycol
ทา BID นาน 2-4 wk
ยาทากลุ่ม imidazole
นิยมให้กรณี มีไม่มาก เป็นตำแหน่งที่ทายาถึง
ยากิน
Ketoconazole
200mg/day 7-10 วัน
400 - 800 mg/day single dose
Itraconazole
200 - 400 mg 1*1 po pc 3 -7 วัน
Fluconazole
400 mg single dose
Advice
เป็นโรค ไม่ติดต่อ Not contagious
สวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายอาการได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย
หลังออกกำลังกายควรเช็ดเหงื่อให้แห้ง หรือ อาบน้ำทันที
รอยโรคจะค่อยๆจางลง ไม่หายไปในทันที นาน เป็น เดือน
เป็นซ้ำได้บ่อย บางรายเป็นซ้ำ
ให้รักษาวิธีใดวีธีหนึ่ง
selenium sulfide shampoo, ketoconazole shampoo ฟอกตัวสัปดาห์ละครั้ง
ketoconazole 200-300 mg , itraconazole 400 mg เดือนละ 1 ครั้ง
โรคกลาก (Dermatophytosis : ringworm)
หัว = Tinea capitis
หน้า = Tinea faciei
ลำตัว = Tinea coperis
ขาหนีบ = Tinea cruris
มือ = tinea manuum
เท้า = tine padis
เล็บ = Tinea ungium
Investivagation
branching, septate hyphae
PE
annular lesion
active border
papulosquamous lesion
Kerion
Kerion
Itchy, red, raised, scaly patches often sharply defined.
inflammatory plaques with pustules, crusting or drainage.
More common in school-aged children.
Tx. Ketoconazole 200mg q 24 hr นาน 4 wk #30
ยาทา
Imidazoles เช่น clotrimazole, econazole, ketoconazole, miconazole, sertaconazole
Allylamines เช่น terbinafine
ทานาน
2-4 wk ฝ่ามือ
6-8 wk ฝ่าเท้า
ยากิน
indication
กลากที่หนังศีรษะ เส้นผล และ เล็บ
กลากที่ผิวหนัง บริเวณกว้าง ไม่ตอบสนองต่อยา
รายที่มีภูมิคุ้มกันผิดปกติ / ได้ยากดภูมิ
Advice
แนะนำ ใส่เสื้อผ้า รองเท้า โปร่ง อากาศถ่ายเท
ให้ยาลดเหงื่อ 6.25 - 20% aluminium chloride
ketoconazole shampoo สระผม ร่วม ลดเชื้อ และป้องกันการแพร่
Tinea unguium (เล็บ อย่างเดียว)
Treatment
Itraconazole
200 mg 1*1 po pc #90
Hand (6 wk) : 200 mg 1*1 po pc #42
Foot (12 wk) : 200 mg 1*1 po pc #84
หรือให้แบบ pulse regimen (400 mg/day)
Hand : Itraconazole (100) 2*2 po pc x 7 days #28 x 2 เดือน
Foot : Itraconazole (100) 2*2 po pc x 7 days #28 x 3 - 6 เดือน
pediatric pulse regimen : กิน 1 wk/mo
<20 kg: Itraconazole 5 MKD,
20-40 kg: Itraconazole 100 mg/d
40-50 kg: Itraconazole 200 mg/d
>50 kg: Itraconazole 200 mg bid
Hand (fingernails) : 2 months
Foot (toenails) : 3 months
Fluconazole :
Hand : 150-300 mg/wk 3-6 months
Foot : 150-200 mg/wk 4-9 months
Terbinafine :
Hand : 250 mg/d 6 wks
Foot : 250 mg/d 12-16 wks
Griseofulvin (micronized)
Hand : 1-2 g /day จนกว่าจะหาย
Foot : 1-2 g /day จนกว่าจะหาย
Adjunctive Tx : Nail extraction , 40% Urea , 20% Saliculic acid
Tinea pedis (moccasin type) / Tinea manuum
(ผิวนิ้วมือ / นิ้วเท้า)
Treatment
Itraconazole 400mg/day : (100) 2*2 po pc x 7 days #28
Pediatric : 5 MKD x 7 days
Fluconazole 150-200 mg/wk 4-6 months
Terbinafine : 250 mg/day 2-4 wk
Griseofulvin (micronized) 500-1000mg/day 4-8 wk
Antifungal powder for prevention
moccasin type
Tinea corporis
Treatment
Itraconazole 200 - 400 mg/day
Itraconazole (100) 1*2 po pc x 7 days #14
Itraconazole (100) 2*2 po pc x 7 days #28
Pediatric : 5 MKD x 7 days
Fluconazole : 150-200 mg/wk 2-4 wks
Tinea capitis
Treatment
Itraconazole 5 MKD 4-8 wks
Bw 50-60 kg = Itraconazole (100) 2*2 po pc x 1-2 month
Pediatric
Itraconazole 3-5 MKD 6 wk (2-4 wk)
Fluconazole 6 mg/kg/day 3-6 wk
Adjunctive therapy
2.5% selenium sulfide shampoo
2% ketoconazole shampoo
2-4 times/wk for 2-4 wks
โรคติดเชื้อแคนดิดา (Candidiasis)
ส่วนใหญ่ มักเป็น Candida albicans
KOH : oval budding yeast , pseudohyphae
Treatment
- Clotrimazole 10 mg อม วันละ 5 ครั้ง นาน 1-2 wk
- Nystatin oral suspension 4-6 แสน IU อม กลั้วปาก แล้วกลืน วันละ 4-5 ครั้ง นาน 1-2 wk
- Miconazole oral gel ทาวันละ 2 ครั้ง 1-2 wk
ยากิน (เฉพาะคนที่มีผื่นเยอะ ภูมิคุ่มกันต่ำ ไม่ตอบสนองยาทา)
Ketoconazole 200 mg /วัน 10-14 วัน
Fluconazole 100-150 mg/วัน 7-14 วัน
Itraconazole 100-200 mg/วัน 7-14 วัน
คนไข้ AIDs ดูดซึม itraconazole / Ketoconazole ไม่ดี ควรให้ยา 2 เท่า ของคนปกติ
itraconazole 200 mg/day Ketoconazole 400 mg/day